Jak żyć według Marka Aureliusz? Kilka rad od wybitnego stoika
Seiya
Marek Aureliusz wspaniały przedstawiciel stoicyzmu, zwany "filozofem na tronie" ze względu na pochodzenie i rolę, jaką pełnił w życiu, mianowicie był cesarzem Rzymskim. Myśliciel swoje poglądy zapisał w książce zatytułowanej " Rozmyślania" składającej się z 12 ksiąg, pełnych aforyzmów i rad, którymi i dziś możemy się kierować w życiu.
Świat według Marka Aureliusza
Autor Rozmyślań, zgodnie z filozofią stoicką przyjmuje, że świat jest materialny, z tym że wszelkie przemiany, które w nim zachodzą, nie są przypadkowe, jak chciał Demokryt, tylko dzieją się na skutek panującej w świecie rozumności, którą nazywa najczęściej wszechnaturą. Na wszechnaturę składają się natury wszystkich elementów składowych świata, z tą tylko różnicą, że różnią się między sobą stopniem przejawianej świadomości, od najmniejszej w ciałach nieożywionych, do największej u Bogów.
Wszechnatura jest dla nas opatrznością, powinniśmy jej zaufać, we wszystkim, co do naszego życia sprowadza, w końcu jesteśmy częścią tej wielkiej całości. Owa struktura w całej okazałości nie ma powodu, aby robić jakąkolwiek szkodę swojej cząstce, ponadto, jako całość zna problemy swych części, dlatego kieruje losem tak, aby przywrócić harmonię w każdym swym elemencie. Cały świat nieustannie się odnawia, poprzez przemiany, jakie w nim zachodzą, my również ulegamy tym przemianom, dlatego powinniśmy akceptować wszystko, co nam los przynosi, niezależnie jaka ilość czasu została nam przeznaczona, gdyż finalnie tracimy tylko teraźniejszość.
Jaki powinien być człowiek?
Marek Aureliusz postuluje ideał dobrego, szlachetnego, sprawiedliwego człowieka, u którego we wnętrzu bóstwo ma swoją siedzibę. Taki człowiek nie jest skażony ani rozkoszami, ani gniewem, ani złością, natomiast przygotowany jest do znoszenia z godnością wszelkich trudów, jakie w żuciu napotyka. Akceptacja nadarzającego się losu nie jest oznaką słabości, lecz siłą powodującą, że nic nie jest w stanie wpłynąć na postawę takiego osobnika, ponieważ wszystko było przeznaczone przez rozumność panującą w świecie.
Nie uleganie słabościom, to cecha wybitnego człowieka, to niezależność od opinii innych ludzi, ich pochlebstw, obietnic, gróźb, to panowanie nad sobą i swoim osądem.
Krocząc tą drogą, człowiek nie tylko staje się czysty, tak że nie można w nim znaleźć zgnilizny, sztuczności, czy oszustwa, ale przede wszystkim uwidacznia się zadowolenie z życia, które nie jest bez celu.
Jak żyć? Kilka cennych uwag filozofa
Zdaniem Marka Aureliusza w życiu należy wykształcić w sobie taką postawę, aby na co dzień postępować godnie.
Co należy mieć na uwadze
1. Wszystko, co do nasz przychodzi, pochodzi z woli bogów, która objawia się poprzez splot wypadków powodujących określone konsekwencję.
2. Żadnej sprawy w życiu nie zdziała się bez wzięcia pod uwagę spraw boskich
3. Nie należy pożądać ani unikać rzeczy, natomiast warto zadowalać się każdą pracą, która jest zgodna z prawami natury.
4. Nic nie jest pożyteczne, co może doprowadzić do złości, nienawiści, złamania słowa, wstydu, przekleństw itp.
5. Gdy nasze mniemanie jest niepoprawne, należy je zmienić, bowiem szuka się prawdy, a ta idzie drogą prostą.
6. Źródło naszego szczęścia jest w naszej woli i sądzie, a nie w opiniach innych ludzi.
7. Wobec wszelkich stworzeń należy zachowywać się wielkodusznie, stąd nie należy się gniewać, na tych co błądzą, tylko w miarę możności wskazać im właściwą drogę.
8. Należy być życzliwym do wszystkiego i wszystkich w każdym momencie życia, nawet gdy wyrządzili nam krzywdę.
9. Wykonuj każdą rzecz, tak jak by miała być ostatnią w życiu.
10. Wszystko, o co należy się starać to o sprawiedliwy umysł i działalność pożyteczną dla ogółu i mowę niezdolną nigdy do kłamstwa i umysł pogodnie przyjmujący to, co się dzieje.
Z lektury filozofa wynika oczywiście o wiele więcej cennych uwag, niemniej kierując się tymi, można stać się szlachetnym i sprawiedliwym człowiekiem, których teraz tak ciężko w życiu znaleźć.
Literatura
Copleston F., HISTORIA FILOZOFII TOM I Grecja i Rzym, INSTYTUT WYDAWNICZY PAX, WARSZAWA 1998, s.490-492
Aureliusz M., Rozmyślania, Warszawskie Towarzystwo Filozoficzne, Warszawa, 1937